Czy klimatyzatorem można efektywnie i tanio ogrzewać dom?

Wprowadzenie

Tak na początek. Tak to możliwe! Klimatyzator typu split jest rewersyjną pompą ciepła, co pozwala na odwrócenie jego działania. Oznacza to, że w lecie jednostka wewnętrzna chłodzi, a zewnętrzna grzeje. W zimie natomiast może zajść zjawisko przeciwne i jednostka wewnętrzna będzie grzać, a zewnętrzna chłodzić. Zmiana funkcji z chłodzenia na ogrzewanie w klimatyzatorach, które są do tego przystosowane odbywa się w bardzo łatwy sposób poprzez naciśnięcie odpowiedniego przycisku na pilocie urządzenia. Zatem jest to możliwe. W zależności oczywiście od kraju - miejsca zamieszkania, ekonomicznie może się to opłacać bardziej lub mniej. Wiele osób wciąż nie zdaje sobie z tego sprawy, a komercyjne systemy klimatyzacji stanowią praktyczne, ekonomiczne rozwiązanie dla wielu firm, które również wymagają ogrzewania w pewnym zakresie temperatur [12][13].

Rys. 1. Tak – system klimatyzacyjny może również służyć do grzania – fot. z [14]

Prawie wszystkie typy klimatyzatorów na rynku mogą być wyposażone w funkcję ogrzewania. W końcu ogrzewanie jest odwrotnością chłodzenia, odwrotnością cyklu chłodzenia [4][5][6][9][11][15].

Analizy rynku światowego klimatyzatorów wskazują cały czas dynamiczny rozwój tej branży. Ostatni raport Raport Global Air Conditioning Market zawiera całościową ocenę rynku i wskazuje, że popyt na klimatyzatory wzrośnie w okresie 2023 – 203o o 7% rocznie. Wielkość światowego rynku klimatyzacji została wyceniona na 232,80 mld USD w 2021 r. i przewiduje się, że osiągnie 427,99 mld USD do 2030 r., rosnąc przy CAGR na poziomie 7% w latach 2023-2030 [16].

Rys. 2. Wielkość światowego rynku klimatyzacji w latach 2021-2030 [16]

Kwestia opłacalności i obliczeń

Nowoczesny klimatyzator ze sprężarką inwerterową pod względem opłacalności użytkowania może być rozwiązaniem konkurencyjnym dla tradycyjnych grzejników elektrycznych. Większość źródeł podaje, że w przypadku okresu przejściowego to najtańsza forma ogrzewania. Tego typu klimatyzatory charakteryzują się bowiem wysoką energooszczędnością i doskonałą wydajnością. Podejmując decyzję o montażu klimatyzacji, która ma służyć również do ogrzewania, warto uwzględnić współczynnik COP/SCOP klimatyzatora. Wartość ta informuje o ilości wyprodukowanej przez urządzenie energii cieplnej, przy poborze jednostki energii elektrycznej (1kWh). Im współczynnik COP/SCOP jest wyższy, tym klimatyzator pracuje efektywniej [1][2][3][10].

Przy obliczaniu kosztów należy wziąć pod uwagę cenę zakupu urządzania. Klimatyzatory z funkcją ogrzewania kosztują od kilku do nawet kilkunastu tysięcy. Zwrot w postaci niższych rachunków za ogrzewanie może okaże się bardzo atrakcyjny [7][11][5][6].

Aby ogrzać kilka pomieszczeń za pomocą klimatyzatora, będzie potrzebna odpowiednia liczba jednostek wewnętrznych. Jedna jednostka jest bowiem odpowiedzialna za ogrzewanie jednego pomieszczenia. Przy wyborze klimatyzatora zwróć więc uwagę na moc jednostki zewnętrznej. Powinna ona skutecznie dostarczać ciepło do wszystkich jednostek wewnętrznych [1][2][3][4].

Określanie obór mocy klimatyzatora w trybie grzania

Przy urządzeniu o mocy grzewczej 4 kW średni pobór prądu w trybie ogrzewania jest czterokrotnie mniejszy i wynosi ok. 1,1 kW. Aby obliczyć koszt ogrzewania, należy pomnożyć pobór prądu przez liczbę godzin, jaką klimatyzator będzie pracował w miesiącu (np. 60 h), a następnie podzielić otrzymaną wartość przez cenę za 1 kWh (obecnie średnio 0,8-0,9 zł).

Po obliczeniach widzimy, że ogrzewanie klimatyzatorem może być znacznie tańsze od grzejników elektrycznych oraz farelek (a nawet od pomp kondensacyjnych), gdzie współczynnik COP/SCOP jest znacznie mniej korzystny i stosowanie ich do dogrzewania / ogrzewania domu, wygeneruje duże koszty, które na pewno odczujemy w trakcie płacenia rachunku za prąd. Jest jeszcze jedna opcja, która potrafi doskonale amortyzować koszt pracy klimatyzatora w trybie grzania [7][6][11][12][14].

Co warto wiedzieć decydując się na ogrzewanie klimatyzatorem?

Ogrzewanie klimatyzacją jest idealnym rozwiązaniem w okresach przejściowych (wiosenno-jesiennych). W tym zakresie nikt nie jest w stanie podważyć wydajności, sprawności i efektywności energetycznej klimatyzatorów. Urządzenia te jako alternatywne źródła ciepła (montowane jako dodatkowe) sprawdzają się znakomicie.

Pewne ograniczenia niesie zimowy klimat i zakres temperatury zewnętrznej, w jakiej klimatyzatory są w stanie pracować. Generalnie im temperatura na zewnętrz jest wyższa, tym szersze możliwości klimatyzacji odnośnie grzania. Wraz ze spadkiem temperatur – urządzenia stają się mniej wydajne. Większość zewnętrznych jednostek klimatyzacyjnych jest przystosowana do pracy w temperaturze do -15°C. Po przekroczeniu tego progu klimatyzator wyłącza się i przestaje działać.

Klimatyzator z funkcją grzania działa na takiej samej zasadzie jak pompa ciepła. Klimatyzator z funkcją grzania ogrzeje mieszkanie nawet przy kilkunastostopniowym mrozie. Nie należy jednak traktować klimatyzatora jako podstawowego źródła grzania. Mimo, że zasada działania jest prosta, warto dokładnie przyjrzeć się parametrom tych urządzeń [2][3][4][5][8].

Tabela 1. Wady i zalety wyboru klimatyzatora jako systemu grzewczego [6]

Na co zwrócić uwagę?

Podstawowym parametrem jest moc chłodnicza. Przy klimatyzatorach z funkcją grzania ważne są też nominalne i maksymalne moce grzewcze. Istotne jest, aby zapytać producenta o wartość parametrów dla klimatu chłodnego (większość podaje wartości mocy dla klimatu umiarkowanego). Jest to o tyle ważne, że różne są temperatury obliczeniowe dla każdego z klimatu. Bardzo ważna jest również klasa energetyczna klimatyzatora. To kolejny parametr podawany przez producentów. Tu trzeba pamiętać, że klasa energetyczna zależy od warunków pracy klimatyzatora. Na klasę energetyczną ma wpływ temperatura obliczeniowa, zapotrzebowanie na moc grzewczą, temperatura równowagi, a także deklarowana przez producenta dolna granica pracy urządzenia. Warto zwrócić uwagę na zakres modulacji mocy klimatyzatora. Im jest on szerszy, tym mniejsza jest ilość załączeń i wyłączeni klimatyzatora, co przekłada się na wyższą sprawność energetyczną. W niskich temperaturach urządzanie będzie pracować tak jak w upałach pod dużym obciążeniem. Istotny jest zatem poziom hałasu. Warto porównać poziom hałasu zarówno dla jednostki wewnętrznej, jak i zewnętrznej żeby potem nie narzekać albo nie być uciążliwym dla sąsiadów [4][5][8][15].

Podsumowanie

Reasumując. Jeśli ktoś zastanawia się, czy opłaca się grzać klimatyzatorem w zimie, odpowiedź brzmi: tak. Nawet jeśli użytkujesz centralny system ogrzewania domu lub mieszkania, energooszczędny klimatyzator to wygodna opcja w okresie przejściowym. Pozwoli szybko ogrzać/dogrzać dowolne pomieszczenie, a dzięki wbudowanym filtrom dodatkowo oczyszcza powietrze.

Żeby korzystać z klimatyzacji jako ogrzewania, najlepiej kupić urządzenie o odpowiedniej mocy i wyposażone w technologię inwerterową. Takie urządzenia mają dłuższą żywotność i zużywają mniej energii oraz pozwalają na ogrzewanie pomieszczeń podczas mrozów – 15°C. Należy pamiętać, że im niższa temperatura na dworze, tym bardziej spada moc klimatyzatora.

Najnowsze klimatyzatory ścienne klasy premium zapewniają 100% wydajność grzewczą w na tyle szerokim zakresie temperatur, że w większości regionów Polski już dzisiaj mogą z powodzeniem zastąpić ogrzewanie standardowymi metodami.

Czy więc opłaca się ogrzewać klimatyzatorem? Tak, jeśli wybierzesz energooszczędną jednostkę renomowanego producenta, a jej montaż zlecisz wykwalifikowanym fachowcom. Dzięki temu zyskasz wygodne i łatwe w użyciu źródło ciepła zawsze, gdy tego potrzebujesz.

Źródła:

1. https://www.klimatyzacjawentklima.pl/poradnik/ogrzewanie-klimatyzatorem (dostęp 05.2023r.)

2. https://www.dobredomy.pl/poradnik/budujemy-dom/klimatyzacja-jako-ogrzewanie-w-domu-czy-to-ma-sens/ (dostęp 05.2023r.)

3. https://dom.wp.pl/ogrzewanie-domu-klimatyzatorem-czy-to-sie-oplaca-6098122650489473a (dostęp 05.2023r.)

4. https://www.ogrzewnictwo.pl/artykuly/ogrzewanie-klimatyzatorem-czy-to-ma-sens (dostęp 05.2023r.)

5. https://www.biznesfinder.pl/poradnik/budowa-i-remont/czy-klimatyzacja-jako-zrodlo-ogrzewania-ma-sens-33545 (dostęp 05.2023r.)

6. https://aero7.pl/poradnik/ogrzewanie-klimatyzacja (dostęp 05.2023r.)

7. https://www.muratorplus.pl/technika/wentylacja-klimatyzacja/klimatyzacja-energooszczedna-chlodzenie-i-ogrzewanie-w-systemie-klimatyzacji-free-multi-aa-u28f-yYrD-vJy3.html (dostęp 05.2023r.)

8. https://www.pcworld.pl/news/Czy-klimatyzacja-grzeje-Ogrzewanie-domu-klimatyzatorem,441592.html

9. https://carbonswitch.com/heat-pump-vs-ac/ (dostęp 05.2023r.)

10. https://www.choice.com.au/home-and-living/heating/home-heating/articles/what-is-the-cheapest-way-to-heat-your-home-this-winter (dostęp 05.2023r.)

11. https://energoklima.eu/blog/ogrzewanie-klimatyzacja (dostęp 05.2023r.)

12. https://www.choice.com.au/home-and-living/heating/home-heating/articles/what-is-the-cheapest-way-to-heat-your-home-this-winter (dostęp 05.2023r.)

13. https://ams.limited/can-an-air-conditioner-be-used-to-heat-a-room/ (dostęp 05.2023r.)

14. https://aircondlounge.com/can-air-conditioner-heat-room-with-temperature-setting/ (dostęp 05.2023r.)

15. https://www.muratorplus.pl/technika/wentylacja-klimatyzacja/klimatyzacja-energooszczedna-chlodzenie-i-ogrzewanie-w-systemie-klimatyzacji-free-multi-aa-u28f-yYrD-vJy3.html (dostęp 05.2023r.)

16. https://www.verifiedmarketresearch.com/product/air-conditioning-market/ (dostęp 05.2023r.)

17. https://cold-man.pl/klimatyzator-z-funkcja-grzania/ (dostęp 05.2023r.)